VVS Klein-Brabant is een afdeling van de Vereniging voor Sterrenkunde met als thuisbasis Bornem (Wintam).

U bent hier

VVS Klein-Brabant, 6 maart 2018 : Jef Clevers en Radio-Astronomie

Vanavond hadden we Jef Clevers uitgenodigd. Hij is samen met een team van amateur-astronomen de stuwende kracht achter de werkgroep Radioastronomie in de Volkssterrenwacht Urania.

Vooreerst had hij het over de geschiedenis van de radioastronomie, een nog jonge tak van de astronomie. Het is immers pas rond 1900-1910 dat men vermoedde dat er radiosignalen uit de ruimte kwamen. Op dat ogenblik had men de nodige technologie nog niet om die signalen te ontdekken.
Alles begon rond 1930 bij Karl Jansky. Hij ontdekte als eerste radiogolven vanuit de ruimte. De metingen gebeurden met een frequentie van 20,5 MHz, maar hij stelde storingen vast die hij niet kon verklaren.
Grote Reber was gefascineerd door wat Jansky had gedaan en bouwde de eerste parabolische  radiotelescoop. Hij bracht in een  bepaalde zone de sterkte van de signalen in kaart.
Na WO II startte eigenlijk de grootschalige radioastronomie. Van der Hulst ontdekte de neutrale waterstof en samen met Oort en Muller startten zij een project op om de structuur van de Melkweg vast te leggen.
Zij stelden vast dat elk object in de ruimte straling geeft en dat doorgedreven metingen vereist zijn. De eerste radiobronnen die gedetecteerd werden waren de zon, Jupiter, Sag A, Super Nova Remnants, Pulsars, Quasars,...
De antennes werden steeds groter zoals Eifelsberg (100m), Arecibo (305m), en er werden ook koppelingen gemaakt  zoals in Westerbork (NL)  of in de Atacamawoestijn waar meerdere verplaatsbare antennes zorgen voor een groter gebied.

 Het radioastronomieproject van Urania bevindt zich in Broechem. Daar heeft men op een terrein 2 radiotelescopen  opgesteld. Het is de bedoeling die 2 radiotelescopen te combineren tot een interferometer voor de detectie van neutrale waterstof, alsook het in kaart brengen van de Melkweg en het detecteren van andere bronnen die waterstof bezitten. De beide parabolen hebben een doormeter van 3,75 m en hebben aan de zijkant een scherm om de temperatuur van de grond af te schermen. Via enkele tussenstappen geven de signalen de nodige data die direct worden weggeschreven. Bij ontvangst dient wel rekening gehouden te worden met het Dopplereffect.
Nadien wordt het principe van de interferometer uitgelegd waarmee de nodige fringes worden gemaakt die uit de ruwe data gefilterd worden.

Als afsluiter toonde hij nog een kort filmpje van de site in Broechem met de nodige apparatuur, evenals enkele resultaten.

Tot slot van de avond meldde de voorzitter dat de bijeenkomsten van VVS Klein-Brabant met ingang van 3 april zullen plaats vinden in café Sint Margriet in Wintam.

Reageer