29 SEPTEMBER 2018: bezoek aan de opendeurdagen van de Pool Ruimte.

Zoals we weten huisvest deze site zowel het KMI, het BIRA, de Koninklijke Sterrenwacht en B.USOC. Het eerste wat we bezochten was het oplaten van een weerballon. In het echt heeft deze ballon diverse meettoestellen aan boord die bij het stijgen de eigenschappen van de atmosfeer registreren: temperatuur, relatieve luchtvochtigheid, luchtdruk en eventueel de hoeveelheidozon. De ballon is opgeblazen met Helium, hij stijgt indrukwekkend snel naar grote hoogten, 20 km tot 30 km. De luchtdruk neemt daar af en de ballon wordt dikker en dikker tot hij ontploft. De instrumenten komen dan naar beneden en dan is het hopen dat een vinder ze terug bezorgt. Meestal komt hij in Limburg terecht, maar het kan ook nog verder zijn en in zeldzame gevallen komen de instrumenten terug neer waar ze vertrokken zijn: op de Pool Ruimte. Wegens de grote hoogte is de ballon uitgerust met reflectoren om te worden opgemerkt door het vliegverkeer. Trouwens telkens als er een ballon de hoogte ingaat wordt de luchtverkeersleiding verwittigd. Meestal worden de instrumenten terug bezorgd. Is dit niet het geval dan is er geen nood, want de meetinstrumenten zitten vervat in een radiosonde die de gegevens naar het grondstation stuurt, die zijn dus niet verloren. Het oplaten van een ballon werd tweemaal bijgewoond. Er stonden diverse tenten opgesteld waar studenten uitleg gaven. Zo stond er een opstelling met een fictieve zon waarop zonnevlekken te zien waren en dan moest het Wolf-getal bepaald worden. Verder ging de aandacht naar de opstelling van klimaatmodellen en naar de 50 cm telescoop die gebruikt werd om te zoeken naar asteroïden met CCD-camera, maar die wordt nog zelden gebruikt. Nadien kwam er het langverwachte bezoek aan B.USOC voor de communicatie met het ISS. Het kantoor is 24/24, 7/7 bemand. Er staan diverse schermen opgesteld waarop alle activiteiten die in het ISS aan de gang zijn kunnen gevolgd worden. Er worden een hoop servers gebruikt, van heel oud tot nieuw naargelang wanneer ze in gebruik genomen werden, voor het collecteren van data. Eens een systeem werkt komt men er meestal niet meer aan. De netwerken echter moet regelmatig onderhouden worden. De NOMAD: die kennen we van onze tentoonstelling in oktober van 2016. Het is een instrument voor het bestuderen van de atmosfeer en het wordt gebruikt voor de missies naar Venus en naar Mars. We kregen nogmaals een uitleg door één van de experten die opmerkte dat er zo weinig mogelijk bewegende delen worden gebruikt en dat de optische bank zeer nauwkeurig werd uitgelijnd. Het werd ontworpen door BIRA. Ook de zonnekijker* lag er nog die speciaal ontworpen werd voor de Venusovergangen van 1874 en 1882. Hij was zoek geraakt, maar men vond hem ergens terug bij het opruimen van de kelder.

* Het instrument heet eigenlijk een heliokijker. Meer vindt u op:

http://www.astro.oma.be/GENERAL/INFO/ntransit/heliometer.html

*/