De Vlaamse Sterrenkunde Olympiade (VSO) is een wedstrijd gericht op leerlingen in de derde graad van het secundair onderwijs.

U bent hier

Vlaamse sterrenkundeolympiade bekroont finalisten 2013

Op zaterdag 4 mei 2013 vond de finale van de Vlaamse Sterrenkunde Olympiade plaats in het planetarium op de Heizel te Brussel. Het werd een bijzonder spannende eindstrijd, waaruit Sambid Adhikari uit Gent als winnaar naar voren is gekomen. Jochim Maene (Veurne) en Lennart Bulteel (Mortsel) werden respectievelijk tweede en derde.

Na de voorronde werden zes finalisten uitgenodigd om deel te nemen aan de finale van de Vlaamse Sterrenkunde Olympiade, om te strijden voor de hoofdprijzen. Voor deze finale op zaterdag 4 mei 2013 kregen de deelnemers volgende opdracht: “De sterrenkunde is een wetenschap in volle evolutie. Door de evolutie van de infrastructuur en onderzoekstechnieken zijn de komende jaren nog heel wat doorbraken te verwachten. Kies een dergelijk thema waarvan je verwacht dat het komende decennium een doorbraak kan bereikt worden, en breng dit naar voren in een presentatie.” Daarbij volstond het echter niet om het gekozen thema uit te leggen. Er werd immers van de finalisten ook een verwacht dat ze zouden uiteenzetten hoe het project praktisch kan uitgewerkt worden en welke infrastructuur men zou inschakelen voor dit onderzoek; daarbij mocht alle reeds bestaande infrastructuur gebruikt worden, alsook nieuwe infrastructuur (optische telescopen, radiotelescopen, ruimtetelescopen, computers, ...) die volgens de huidige prognoses binnen de vijftien jaar in gebruik zal genomen worden.

De volgorde waarin de finalisten hun presentatie naar voren konden brengen, is bij lottrekking bepaald. De deelnemers hadden volgende onderwerpen gekozen (in de volgorde waarin ze werden gepresenteerd):

  • Sambid Adhikari (Don Bosco College Zwijnaarde): Studie van extreme-energie kosmische straling door JEM-EUSO
  • Jana Osstyn (Sint-Ursula-Instituut Onze-Lieve-Vrouw-Waver): Neutronensterren
  • Lennart Bulteel (OLVE Edegem): Donkere energie, een overbodige deus ex machina?
  • Jonas Van den Brande (Sint-Jozefsinstituut Betekom): De zoektocht naar exoplaneten en onderzoek naar buitenaards leven
  • Jaron Pascal (Sint-Godelievecollege Gistel): Opheldering van donkere materie
  • Jochim Maene (Bisschoppelijk College Veurne): Antimaterie

Jury

De finalisten presenteerden hun project aan het talrijk aanwezig publiek en aan de jury, bestaande uit volgende personen:

  • Steven Bloemen (postdoctoraal onderzoeker aan het Instituut voor Sterrenkunde van de KULeuven en vertegenwoordiger van de Mercatortelescoop)
  • Annelies Cloet-Osselaer (doctoraatsstudent UGent)
  • Jelle Dhaene (doctoraatsstudent UGent)
  • Ward Homan (doctoraatsstudent KULeuven)
  • Nicki Mennekens (doctoraatsstudent VUB)
  • Frank Tamsin (hoofdredacteur van het maandblad Heelal, ondervoorzitter van de Vereniging Voor Sterrenkunde vzw en secretaris van Volkssterrenwacht Beisbroek vzw)

Na elke presentatie stelden de juryleden aan de deelnemer talrijke indringende vragen, waarbij vanzelfsprekend grondig gepeild werd naar het inzicht van de finalist.

Daarna stond de jury voor de aartsmoeilijke opdracht om een winnaar te kiezen. Daarbij werd rekening gehouden met diverse criteria (de wetenschappelijke relevantie van het voorgestelde project, de originaliteit ervan, de uitvoerbaarheid ervan, de presentatie zelf, de manier waarop de vragen van de jury beantwoord werden) die samen tot een globaal oordeel hebben geleid.

Laureaten

De jury feliciteerde alle deelnemers met het bereiken van de finale, wat reeds een mooie prestatie is, in het bijzonder voor diverse deelnemers uit het vijfde jaar. Tijdens de laudatio werd erop gewezen dat de laureaten zich hebben onderscheiden door een buitengewoon grote inspanning door de keuze voor een moeilijk en origineel onderwerp, waarbij ze bovendien blijk hebben gegeven van een grondige verdieping in het gekozen thema.

Verscheidene kandidaten waren aan elkaar gewaagd en het was dan ook geen sinecure om een rangschikking op te maken. Het element dat uiteindelijk de doorslag heeft gegeven bij de rangschikking, was de mate waarin het beoogde project voldoende concreet was uitgewerkt.

De proclamatie werd uiteraard een meer dan spannende aangelegenheid!

De derde prijs werd toegekend aan Lennart Bulteel uit Mortsel. Hij mag komende zomer deelnemen aan de zomerschool sterrenkunde van de Vereniging Voor Sterrenkunde vzw en ontangt ook een uitgebreid sterrenkundig boekenpakket.

De tweede plaats is gegaan naar Jochim Maene uit Veurne. Hij wint een pakket en een cursus waarin hij onder begeleiding zelf een Dobsontelescoop zal bouwen, eveneens aangevuld met een uitgebreid sterrenkundig boekenpakket.

De winnaar van de eerste prijs is Sambid Adhikari uit Gent. De hoofdprijs bestaat uit een waarnemings­sessie met de Mercatortelescoop op La Palma (Spanje), inclusief reis en verblijf, en wordt eveneens nog aangevuld met een sterrenkundig boekenpakket.

Ook de finalisten die niet in de top drie eindigden, werden beloond met een uitgebreid sterrenkundig boekenpakket. Het feit alleen al dat ze voor de finale waren geselecteerd, getuigt overigens van een zeer puike prestatie in de eerste ronde van de Vlaamse Sterrenkunde Olympiade, waarvan de moeilijkheids­graad van de vragen zeker ook niet te onderschatten valt.

Volgende editie

Begin 2014 gaat de volgende editie van de Vlaamse Sterrenkunde Olympiade van start. Ook dan verloopt de wedstrijd in twee rondes: een voorronde en een finale.