Deze week was er weer heel divers ruimtevaartnieuws. Rosetta kwam nog maar eens in de aandacht met de ontdekking van zuurstof. En Cassini maakte een duik door de geisers van Enceladus. Dichter bij huis was er sterrenkundige interesse voor “Spooky” maar de ruimtevaart-liefhebbers verwachten ook een terugzien met onze eigen ruimterommel (al weten we niet goed wat het juist is).

Twee lanceringen hadden plaats de afgelopen week, met een Chinese aardobservatiesatelliet en een Amerikaanse GPS-satelliet. Een jaar na het ontploffen van een Antares-raket publiceerde NASA haar rapport over de oorzaken, maar met de bevindingen is het niet iedereen eens. 

In het ruimtestation gebeurde ook weer vanalles. Vooreerst is er uitstel voor de lancering van een nieuwe Progress-versie. Het ruimtestation blijkt niet zo proper te zijn als gedacht. Twee Amerikaanse astronauten deden een ruimtewandeling, Scott Kelly heeft nu ook de langste Amerikaanse ruimtevlucht op zijn naam. En niet vergeten, op 2 november is het ruimtestation 15 jaar continu bemand.

Het Apollo-project is alweer een 45 jaar geleden, maar af en toe komt het nog eens in de actualiteit. Deze keer met een horloge en een maanbuggy. Ook de Russen willen naar de Maan. Dat is gepland tegen 2029, maar ondertussen sluiten ze een volledig vrouwelijk team op i.v.m. een simulatie van zo'n reis naar de Maan en terug.

Het (inter)planetaire nieuws bevat een reeks berichtjes over de Aarde, Jupiter, Pluto en Ceres. Maar we blikken met IBEX en Voyager ook nog eens naar de grenzen van ons zonnestelsel.

We kijken nog naar een aantal nieuwigheden in het bezoekerscentrum van het Kennedy Space Center en andere musea in Amerika. 

Afronden doen we met een boel vrijgegeven documenten rond een ooit geheim project: het Manned Orbital Laboratory.

Zuurstof ontdekt door Rosetta.
Belgisch Instituut Voor Ruimte-aëronomie: Ontdekking van zuurstofgas in een komeetatmosfeer door Rosetta.
ESA: First detection of molecular oxygen at a comet.
New Scientist: Rosetta’s comet has oxygen made before the solar system’s birth.
ESA Rosetta Blog: The Story Behind Rosetta 'Claymation'.
AstroBlogs: Rosetta nadert komeet 67P weer – kans op contact met Philae neemt toe.

Cassini vliegt dwars door de geisers van Enceladus.
NASA JPL: Seven Key Facts About Cassini's Oct. 28 'Plume Dive'.
Aviation Week: Cassini To Sample Extraterrestrial Ocean Spray.
Science At NASA: ScienceCasts: Close Encounter with Enceladus (filmpje).

NASA JPL: Deepest-Ever Dive Through Enceladus Plume Completed.
NASA JPL: Saturn's Geyser Moon Shines in Close Flyby Views.
The Guardian: Stunning Nasa images capture hints of Saturn moon's underground ocean.

En nog een paar filmpjes:
NASA JPL: Deep Dive into Enceladus Plume.
NASA JPL: NASA to Sample Alien Ocean (persconferentie).
Animaties van de twee passages vind je hier en hier. 
Een filmpje met de eerste fotos's vind je hier. 

Ruimterommel op komst.
En we hebben het zelf gemaakt, al weten we niet meteen wat het object nu eigenlijk is.
ABC News: Mysterious Space Junk Set to Fall to Earth Next Month.
SpaceCom: Falling Space Junk Will Burn Up In Earth's Atmosphere Next Month.
The Guardian: WTF is that?! The space debris and asteroids hurtling towards Earth.
SpaceFlight101: Mystery Object WT1190F approaches Earth for fiery Re-Entry – Long-Lost Apollo 10 Module or Run-of-the-Mill Rocket Stage?

En dan is er nog dit:
Physics Astronomy: An “Alien Artifact” Is Set to Pass Earth in 2017.

China lanceert aardobservatiesatelliet.
SpaceFlight101: China’s Long March 2D successfully launches Tianhui-1C Earth Observation Satellite.
NasaSpaceFlight: Long March 2D lofts latest Tianhui-1 satellite.
EN.People.CN: China launches mapping satellite (met foto's).
Een filmpje van de lancering vind je hier. 

Amerikanen lanceren nieuwe GPS-satelliet.
De lancering werd eerst nog met een dag uitgesteld.
GPS World: GPS IIF-11 Launch Delayed until Saturday.
SpaceFlight101: Atlas V’s successful Launch of GPS IIF-11 closes out busy Month at United Launch Alliance.
Beelden van de lancering vind je hier. 
De hoogtepunten uit de lanceercampagne zie je in dit filmpje. 
Een Mission Overview (PDF) vind je hier. 

Onenigheid over oorzaak falen Antares-lancering van een jaar geleden.
Space News: NASA and Orbital Reach Differing Conclusions on Antares Failure.
Space Ref: NASA Review of Orbital ATK Accident Released.
SpaceFlight101: NASA Report on Antares Launch Failure places Blame on AJ26 Engines.

Ondertussen is men ijverig bezig om Antares – met nieuwe motoren – weer lanceerklaar te krijgen.
Space Com: A Year After Private Rocket Explosion, Orbital ATK Aims to Soar Again.

In afwachting zal de volgende Cygnus-lancering met een Atlas V gelanceerd worden.
NASA KSC Blog: Cygnus Spacecraft Moves to PHSF, Begins Early Preps for Propellant Loading.

ISS Nieuwtjes.
Uitstel voor de volgende Progress-capsule.
SpaceFlight101: Launch of improved Progress MS Cargo Resupply Craft slips to December.

Er zitten meer beestjes in het ISS dan verwacht.
ScienceMag: The International Space Station is home to potentially dangerous bacteria.
De Morgen: Ruimtestation ISS rijp voor schoonmaakbeurt.

Twee Amerikaanse astronauten deden ondertussen een ruimtewandeling.
NASA Space Station Blog: Crew Gets Ready for Spacewalk on Wednesday.
NASA Commercial Crew Blog: Station Spacewalk Includes Preps for Commercial Crew Vehicles.
Time: Why an Upcoming Spacewalk Will Be So Difficult.
NasaSpaceFlight: EVA-32: Astronauts complete seven hour spacewalk.
SpaceFlight101: SS Astronauts work Overtime in challenging Maintenance Spacewalk.

Een paar filmpjes i.v.m. deze ruimtewandeling.
NASA Johnson: Space to Ground: Home Improvements: 10/30/2015.
NASA Johnson: 3D Animation of Oct. 28 Spacewalk Activities.
En deze week is er nog een ruimtewandeling.
NASA Johnson: 3D Animation of Nov. 6 Spacewalk Activities.

Gevaarlijke momenten in de ruimte ? Ruimtewandelen is er zeker bij.
Buzz Feed: 5 Astronauts Told Us Their Most Terrifying Moments In Space.

Ondertussen werd Scott Kelly Amerikaans recordhouder:
America Space: America's No. 1 in Orbit: Scott Kelly to Eclipse US Single-Flight Duration Record Tomorrow.
ABC News: Astronaut Scott Kelly Hits Spaceflight Milestone.
TIME: See the Best Photos From Astronaut Scott Kelly’s 7th Month in Space.
The Telegraph: Astronaut Scott Kelly's best pictures from the International Space Station.
En nog een filmpje:
NASA Johnson: Space Station Live: Another American Record.

Op 2 november is het ISS 15 jaar continu bemand geweest.
DLR: Fifteen years of astronauts living together on the ISS.

Een nieuwe dimensie voor het ISS ?
Space Daily: Virtual Reality System to Fly in Space Brings Non-Astronauts Aboard ISS.

En nog dit:
ABC News: Story Time From Space: Astronauts Getting New Picture Books.

De Maan en Apollo.
Collect Space: Astronaut's watch worn on the moon sells for record $1.6 million.

Motherboard: Heroic Junkyard Owner Says He Saved Priceless Moon Rover From Scrap Heap.
Collect Space: Lunar rover lost: NASA moon buggy found in Alabama backyard sold as scrap.
Collect Space: Lunar rover lost... and found: NASA moon buggy saved by scrap dealer.

De Maan en de Russen.
Sputnik News: Russia Slates Manned Moon Landing for 2029.

Ze oefenen ondertussen al met een bemanning van allemaal vrouwen.
Sputnik News: Lady Cosmonaut: Russia Launches Unique Moon-Landing Experiment (met beelden van de persconferentie – 43 minuten).
TASS: Eight days aboard capsule as space flight experiment takes all-female flyers 'to the Moon'.
The Moscow Times: Roscosmos Sends 6 Russian Women on Fake Moon Flight.

Een korte docu over deze vrouwelijke ploeg vind je hier (in het Russisch met Engelse onderschriften). 
Zie ook deze uitzending van De Afspraak (fragment start na 37min20sec), een interview over dit onderwerp met Nancy Vermeulen en Angelique Van Ombergen.

Nieuws Uit De (Inter)Planetaire Ruimte.

Aarde:
Space Daily: Establishing priorities for Earth observation satellites.
Dat rapport vind je hier. 
The Telegraph: Nasa photos help unravel mystery of ancient Kazakhstan settlement.
Sky&Telescope: DSCOVRing Earth.
NASA Goddard: Brazil’s Extreme Drought Seen From Space (filmpje).

Maan:
CBS News: Lunar maps let you explore the moon like never before.
China.Org.CN: China's first moon rover sets record for longest stay.

Mars:
ESA: Rover Egress Test.
Space Daily: Methane-powered engine key to next generation landers.
JPL: Rewrite of Onboard Memory Planned for NASA Mars Orbiter.

Jupiter:
Caltech: Probing the Mysteries of Europa, Jupiter's Cracked and Crinkled Moon.
ESA/Euronews: Unlocking the secrets of the Jupiter's icy moons (filmpje).

Pluto:
NH Website: New Horizons Continues Toward Potential Kuiper Belt Target.
NH Website: On Track: New Horizons Carries Out Third KBO Targeting Maneuver
SpaceCom: On Pluto Time: Q&A with New Horizons Leader Alan Stern.
Sky&Telescope: “Top 10″ Surprises from the Pluto Flyby.

Planetoïden:
The Planetary Society Blog: Dawn Journal: A Bounty of Data.

IBEX en de grenzen van het zonnestelsel.
NASA: IBEX Sheds New Light on Solar System Boundary.
De verschillende artikels waarvan sprake kan je hier terug vinden. 
Space Daily: Study solves mysteries of Voyager 1's journey into interstellar space.

Nieuwigheden op het Kennedy Space Center. En elders.
Parabolic Arc: Space Florida Hires New Operators of Shuttle Landing Facility.

Space Com: Astronaut Hall of Fame Closing to Become Part of High-Tech Space Attraction.
Maar ook elders zijn er interessante dingen te zien:
Collect Space: 'Be the Astronaut' and 'Journey to Space' in new museum exhibits.

En nog dit: Geheime documenten over MOL vrijgegeven (MOL = Manned Orbital Laboratory).
Space News: Declassified: The NRO’s Abandoned Plans for a Manned Spy Satellite (met filmpje en vele foto's).
SpaceCom: Space History Retrofire: US Air Force Manned Orbiting Lab Astronauts Speak Out.
Je vindt de documenten bij het National Reconnaissance Office:
NRO: Index, Declassified Manned Orbiting Laboratory (MOL) Records.

Veel lees- en kijkplezier,

Koen