(Tony)

We waren met zestien voor ons gepland bezoek aan Isotopolis in Dessel. Iedereen was net op tijd, zo rond 14 uur maar Aimé had de pech om in een file terecht te komen. Een beetje te laat, sloot hij aan bij de groep.

Onze gids Immig heeft enorm haar best gedaan. Op een voorbeeldige wijze bracht ze ons op de hoogte van alle activiteiten op de site: radioactiviteit, soorten radioactieve straling en het opsporen van en beschermen tegen deze straling,het verwerken en de opslag van laag tot en met hoog radioactief afval.

Nevelkamer waarin men alfa- en bètadeeltjes zichtbaar maakt

Men moet nu bij het woord radioactieve straling niet in paniek slaan. 55% van die straling die we ontvangen is van natuurlijke afkomst (kosmische straling, uit gesteente, beton, eten enz.). Geneeskundige toepassingen komen voor 44% tussen en industriële toepassingen voor 1%.

Zoals we weten bestaat radioactieve straling uit drie soorten: alfastralen (heliumkernen, tegengehouden door een blaadje papier), bètastralen (elektronen, tegengehouden door een laagje aluminium) en gammastralen (hoogfrequente elektromagnetische straling waar beton of lood nodig is om die straling tegen te houden).

Men deelt het afval in op basis van intensiteit en aard van de straling:

1        Laagradioactief afval dat hoofdzakelijk bèta- en gammastralers met een lage stralingsactiviteit bevat (contactdosistempo 5 millisievert^* per uur). Maakt ongeveer 80% van het afvalvolume uit.

2        Middelactief afval, afval hoofdzakelijk besmet met alfastralers (contactdosistempo tussen 5 millisievert en 2 sievert per uur) en het maakt ongeveer 19% van het volume uit.

3        Hoogactief afval met hoofdzakelijk aanzienlijke hoeveelheden bèta- en gammastralende stoffen (contactdosistempo meer dan 2 sievert per uur) maakt ongeveer 1% van het volume uit.

^*De sievert (Sv) is een SI-eenheid voor ioniserende straling.

Eén sievert komt overeen met de absorptie van één joule aan stralingsenergie (bv. röntgenstralen bij een scan) per kg organisch materiaal (bv weefsel).

Ook de berging van de soorten radioactief afval werd uitvoerig in woord en beeld gebracht.  In de eerste fase in de verwerking gaat men het volume reduceren. Vervolgens gaat men het afval stabiliseren en insluiten, waarna het tijdelijk wordt opgeslagen.

Schijven gereduceerd afval

Een open gesneden opslagvat met geconditioneerd afval

In een hangaar opgestapelde vaten met laagradioactief afval

Immig gaf ons ook een inzicht in toekomstige projecten:

1                    Afval van catergorie A (geconditioneerd laag- en middelactief afval) heeft na ongeveer 300 jaar het grootste gedeelte van zijn radioactiviteit door verval verloren. Dit komt terecht in een nieuwe oppervlaktebergingsinstallatie .

2                    Afval van categorie B (lange halveringstijden en té grote concentraties om van type A te zijn) en C (hoog radioactief afval bevat grote hoeveelheden radioactieve stoffen met korte en lange levensduur). Men weet nog niet hoe men dit finaal gaat oplossen omdat de politiek hierover nog steeds geen beslissing heeft genomen. De veiligste oplossing blijkt opslag te zijn in diepe, stabiele kleilagen. Dit moet vele duizenden jaren bewaard en gecontroleerd worden.

De opmerking werd gemaakt dat we zulk een gids best in het Europlanetarium zouden kunnen gebruiken. Ze werd hartelijk bedankt voor de prima rondleiding.

Rond 17h30 was dit geslaagde bezoek afgelopen. De afwezigen hadden alweer ongelijk.

Onze volgende  vergadering gaat door op zaterdag 8 november om 14 uur.