Vendelinus is officieel van start gegaan in januari 2000. Het hoofddoel van Vendelinus is om een verenigingsleven aan te bieden aan de volwassen leden van de Cosmodrome.

U bent hier

Verslag vergadering Vendelinus 14 febr 2015

Kosmische straling detecteren met je smartphone

 (Bart Beulens)

Enkele medewerkers van het team achter de “icecube” neutrinodetector hebben een interessant citizen science project opgezet waarbij smartphones van mensen als u en ik worden ingezet om kosmische straling te detecteren. De CMOS chip in de camera van smartphones is niet alleen gevoelig voor fotonen (licht) maar ook voor muonen. Muonen zijn elementaire deeltjes die vaak voorkomen als tweede-orde verschijnsel van kosmische straling. Die straling bestaat voor een belangrijk deel uit protonen, die boven in de aardse atmosfeer botsen met zuurstof en stikstof kernen en vervallen in een veelheid aan allerlei verschillende deeltjes die op hun beurt het aardoppervlak bereiken – waaronder dus veel muonen.

Kosmische straling ontstaat buiten de aarde. Men heeft vrij recent de oude hypothese dat supernovae aanleiding geven tot kosmische straling bevestigd. Men denkt dat kosmische straling ook bij andere hoog-energetische fenomenen vrijkomt, zoals bijvoorbeeld bij quasars. Het bestuderen van kosmische straling in de sterrenkunde is interessant omdat het een inkijk geeft via een andere weg dan de gebruikelijke, het observeren van licht en elektromagnetische straling van andere frequenties, wat allemaal fotonen zijn. Kosmische straling bestaat uit andere elementaire deeltjes die ons mogelijk andere dingen kunnen vertellen dan wat we via fotonen te weten kunnen komen.

Het project om muonen te detecteren via smartphones heet DECO: Distributed Cosmic-ray Observatory. Iedereen kan deelnemen door twee apps op de smartphone te installeren. De eerste is een data logger die elke seconde een foto neemt, de tweede verwerkt die foto’s en zendt ze door naar een centrale server voor analyse. Ik heb dit zelf geprobeerd, en de DECO apps ook aan de praat gekregen. Echter, twaalf uur later hadden ze mijn smartphone grondig verstoord: niets werkte nog, hij herstarte vanzelf elke paar minuten en voelde erg warm aan. Batterij uithalen en nadien weer instoppen hielp, en het enige wat ik dan nog heb gedaan is de DECO apps maar weer verwijderd.

Momenteel voor mij geen succesverhaal dus, maar het is wel een interessant idee om duizenden sensoren (smartphones) verspreid over de aarde simultaan in te zetten om kosmische straling te detecteren. DECO is een initiatief om in de gaten te houden en een eventuele verder gevorderde versie van de apps later nog eens te proberen.

Meer info over DECO:

http://wipac.wisc.edu/deco

http://www.sensorcast.org/deco

 

Mars One: een nieuw begin

(Roel Kwanten)

Iedereen is benieuwd naar de resultaten van de selectieronde van Mars One. Ik hou er nog even de spanning in. De tweede ronde bestond uit een medisch onderzoek en een interview. Het medisch onderzoek was al in februari 2014 gebeurd. Op zich niet verkeerd om eens een grote “onderhoudsbeurt” te krijgen. Het was lang wachten voor de uitnodiging voor het interview.

In november 2014 kwam dan eindelijk het bericht van de selectiecommissie. Er waren op dat moment nog 660 kandidaten over, waaronder 5 Belgen. Het oorspronkelijke idee om de kandidaten op  een centrale plek te verzamelen voor het interview werd opgeborgen. Blijkbaar logistiek moeilijk haalbaar en vergt ook veel tijd. De interviews vonden plaats online via “spark-hire” met Norbert Kraft, het hoofd van de selectiecommissie van Mars One. Alle 660 kandidaten kregen elk een kwartier de tijd. Interviews vonden plaats in de periode van 8 december 2014 tot 31 januari 2015. Om te vermijden dat de vragen gaan lekken, moest elke kandidaat een overeenkomst om geheimhouding ondertekenen. Verder kregen we studiemateriaal over Mars One en de rode planeet. Het kwam er feitelijk op neer dat je de website van Mars One van buiten moest leren.

Mijn  interview was ingepland op woensdag 7 januari 2015 om 19:00 uur. De medical director Norbert Kraft zat aan de andere kant van de wereld ergens in Californië. Welke vragen werden gesteld? Wel, vertel over de dag dat je besloot om naar Mars te gaan? Welke kwaliteiten breng jijzelf in een team? Wat is de reactie van jouw familie en vrienden? Dan waren er een aantal kennisvragen over Mars One. Tot slot werd de vraag gesteld: Stel dat je na 3 jaar op Mars terug zou kunnen keren naar de Aarde, zou je dat dan doen?

Op 16 februari 2015 maakt Mars One het resultaat bekend. Maar ik weet de uitslag nu al. Waarom? Wel omdat ik de selectie zelf heb beïnvloed. Ik heb ervoor gekozen om mijn kandidatuur in te trekken. Sommigen zijn nu teleurgesteld en anderen zijn gerustgesteld.
Het afgelopen jaar heb ik lang nagedacht over mijn kandidatuurschap voor Mars One. Ik heb een vrouw en drie kinderen (leeftijd 20, 18 en 16 jaar). Mijn vrouw heeft mij altijd gesteund in mijn kandidatuur, wat erg sympathiek is en ik ben haar hier heel dankbaar voor.Mijn kinderen zien dit echter niet zitten. Ze kunnen het niet begrijpen dat papa met iets bezig is waarvan het uiteindelijke doel is dat hij nooit meer terugkomt. Na vele gesprekken en soms zelfs discussies heeft het gezin rond Kerstmis de knoop doorgehakt. Ik trek me terug als kandidaat, een keuze waarvan ik zeker weet dat het niet verkeerd is. Tijdens mijn interview op 7 januari 2015 heb ik dit meegedeeld aan de medical director van Mars One.

Dit betekent niet dat  mijn passie voor Mars One nu verdwenen is, integendeel! Ik blijf dit een magnifiek project vinden wat we als mensheid moeten doen. Ik zal deze boodschap ook blijven verder vertellen. Zo zal ik in de

toekomst lezingen blijven geven en meehelpen met de organisatie van allerlei evenementen.

Ooit ben ik met dit project begonnen vanuit mijn passie voor sterrenkunde. Inmiddels heb ik vele zaken ervaren die niks met ruimtevaart te maken hebben: gezin, relaties, emoties, psychisch en zelfs filosofisch. “Volg je droom”, maar blijkbaar heeft dat toch zijn grenzen.

Reportage TV Lmburg

http://www.tvl.be/nl/2015-02-16/marsman-haakt-af/#.VOJTTvmG-io%20

 

Astronieuws
(Tony Dethier)

Nieuws over ons Melkwegstelsel

Vijf jaar geleden werd een gloed van gammastraling vanuit het centrum waargenomen. Deze blijkt afkomstig te zijn van twee enorme gasbellen die tienduizenden lichtjaren boven en onder het Melkwegvlak uitsteken.

NASA

De verwijderingsnelheid bedraagt ca. drie miljoen km/h en het gas is verrijkt met zware elementen (Si, C en Al). Akomstig van supernovae of van het centrale zwart gat?

Het zwart gat in het centrum, met een massa van ca. 4,5 miljoen zonsmassa’s produceert röntgenuitbarstingen. De uitbarsting van 14/09/2013 overtrof echter alles. Ze greep plaats op een afstand van 24 miljard km van Sgr A. Een mogelijke verklaring is te vinden in de reconnectie van magnetische veldlijnen (een soort kortsluiting) in het ijle gas dat voortdurend naar het zwarte gat stroomt.

Chinese astronomen hebben een nieuwe spiraalarm ontdekt, een verlengstuk van een in 2011 ontdekte verre spiraalarm die zelf vermoedelijk een verlenging is van de Scutum-Centaurusarm. Als die twee stukken één geheel vormen, ligt er rond onze melkweg misschien een “spiraalring”. Het nieuwe stuk ligt op een afstand van ca. 56 000 lichtjaar van het centrum en is 1200 tot 2000 lichtjaar dik.

Een beetje geschiedenis

In 1908 publiceerde William Pichering een efemeride voor een planeet O met halve grote as van de baan 51,9 AE en een omlooptijd van 373,5 jaar. Men was op dat ogenblik nog steeds in de ban van een planeet voorbij de baan van Neptunus. In 1915 publiceerde Percival Lowell zijn berekeningen voor die planeet: massa 7 aardmassa’s, een halve grote as van 43 AE en het zou om een gasplaneet gaan. Hij plaatste de planeet vooreerst in het sterrenbeeld Libra, vervolgens in Gemini.

En dan ontdekte Clyde Tombaugh op 18 februari 1930 Pluto in het sterrenbeeld Gemini en dit op de Lowellsterrenwacht.

Ironisch is het feit dat op vier opnamen van de Mount Wilsonsterrenwacht uit 1919 Pluto reeds te zien was.

Nog even vermelden dat tien jaar geleden de Huygenssonde op Titan landde, dit op 14 januari 2005.

NASA en ESA

Nog even een grappige vergelijking: Van Gogh en de waarnemingen van de Plancksatelliet vertonen overeenkomsten!

ESO

 

Schoonheid in de Cosmos
(
Roel Kwanten)

De afgelopen maand ben ik naar een lezingenreeks geweest van Gerard Bodifée in Studium Generale in Maastricht. Thema van de deze reeks was: “De wetenschap als esthetische ervaring”. In de eerste lezing werden mooie beelden getoond van onze Cosmos. Gerard is zo vriendelijk om zijn presentatie beschikbaar te stellen, zodat wij ook kunnen genieten van de pracht van het heelal.

Onze eigen melkweg

M51 Typhoon Canum Venaticorum (wervelwind) 

Vallende druppels

Wind en zand op Mars

Ringen van Saturnus

Coronale bogen

Protuberansen

 

 

 

 

Reageer