Op vrijdagavond 11 februari hadden we opnieuw een afdelingsavond in de Warande te Wetteren. We mochten 13 personen verwelkomen voor een spreekbeurt van Felix Verbelen over radio astronomie. Enkele vaste leden hadden zich verontschuldigd.

Peter Henderickx gaf vooraf een kort overzichtje van wat er de voorbije periode te wachten staat binnen de vereniging en een korte wrap up over de voorbije activiteiten.

Daarna was het de beurt aan onze gastspreker van deze avond, Dhr. Felix Verbelen, een gepassioneerd amateur astronomie met een bijzondere voorliefde voor electronica. Felix is zich in de voorbije jaren gaan specialiseren in het practisch uitoefenen van het waarnemen van meteorenzwermen met behulp van een vast radiobaken dat permanent uitzend op 49.990 MHz. Het radiobaken dat nabij het AstroLab Iris te Zillebeke (bij Ieper) geplaast werd, kwam in 2005 tot stand in samenwerking met Gaspard De Wilde en Chris Steyaert van de VVS en de medewerking van het Belgisch Instituut voor Postdiensten en Telecomunicatie (BIPT), vertegenwoordigd door David Erzeel.

Zo'n baken is nodig, meteoren stralen immers niet in het radiogebied, maar weerkaatsen bij het opbranden in onze atmosfeer wel het signaal van een zender. De ontvanger die verderop gericht staat op het baken, zal bij deze gebeurtenis kortstondig (van een fractie van een seconde tot tientallen seconden) het gereflecteerde signaal ontvangen.

Felix bracht ons in een mooie en heldere presentatie de beginselen bij van radio ontvangers, gaande van eenvoudige dipoolantennes, de Yagi antenne (zoals u die nog wel kent uit de tijd van de private TV ontvangstmasten) tot de allergrootste parabool- en hoornantennes. Door een toenemende evolutie van radiotechniek, mede gestuwd door WO2, werd in 1965 de bekende achtergrondstraling in het heelal ontdekt door Arno Penzias en Robert Wilson, die voor deze ontdekking de nobelprijs voor natuurkunde kregen. Tegenwoordig is radio astronomie niet meer weg te denken uit de moderne astronomie en wordt er onnoemlijk veel onderzoek gedaan in het radiospectrum.

Uiteraard werden er tijdens Felix' presentatie veel vragen gesteld door Scheldeland leden, vooral over de practische kant van de hobby. Felix had zich erg goed voorbereid en hij schetste een goed beeld over de manier waarop meteoren en meteoorzwermen kunnen waargenomen worden, met vrij eenvoudige middelen zelfs!

In Vlaanderen is sinds de oprichting van het vaste VVS zendbaken in 2005 een netwerk opgericht van waarnemers die via het VVS radiobaken meteoren waarnemen, alsook zonne-uitbarstingen, aurorae, en bliksems.

Sinds een aantal maanden werd door het B.I.R.A. (Belgisch Instituut voor Ruimte-Aëronomie) een tweede Belgisch baken opgestart te Dourbes, ten zuiden van Charleroi. Hierdoor kunnen de meeste Vlaamse bakenwaarnemers in een zuidelijker richting waarnemen, wat tal van bijkomende voordelen geeft.
 

Kortom, een super interesante avond! Met dank aan Felix Verbelen!