VVS Klein-Brabant is een afdeling van de Vereniging voor Sterrenkunde met als thuisbasis Bornem (Wintam).

U bent hier

VVS Klein-Brabant, dinsdag 1 september 2020, het HR-diagram in theorie en praktijk, door Thierry Duynslaeger

  • Op 3 en 4 oktober heeft het VVS weekend plaats in de Cosmodrome – Kattevennen (Planetariumweg 19, 3600 Genk). Het interessante programma is te vinden via deze link op de VVS-website.
     
  • Op 6 oktober is de volgende bijeenkomst, volledig ingevuld door werk van eigen leden. Staf zal hier naast zijn recente foto’s ook wat toelichting geven over hoe hij deze foto’s digitaal verwerkt om tot een mooi resultaat te komen. We verwachten uiteraard ook veel bijdragen van leden die wellicht heel actief geweest zijn tijdens deze coronatijden.
  • Op 10 oktober is het de Nacht van de Duisternis i.s.m. Natuurpunt.  Zoals gewoonlijk gaan we hier aanwezig zijn. Jan Van Steenlandt, Staf Geens en Nel hebben reeds aangegeven om van de partij te zijn. Er zal ook een medewerking zijn van onze buurclub VVS AW Mercator. 

    De grote uitdaging zal erin bestaan om dit event coronaproof te maken en daar komt toch heel wat bij te kijken. Maar we bundelen onze krachten hiervoor met de gemeente Willebroek om een en ander in goede banen te leiden. 
    Meer bepaald heeft hiervoor nog een vergadering plaats in het gemeentehuis van Willebroek op 8 september, om alle details te bespreken. Bruno zal samen met Nel onze VVS-afdeling daar vertegenwoordigen. De dienst evenementen van de gemeente Willebroek dient haar plan van aanpak voor dit evenement voor te leggen aan de gemeenteraad om nog haar goedkeuring te krijgen. Op 29 september om 10 uur is er ook ter plaatse in het Broek ook een vergadering voorzien om een en ander praktische met de gemeente en Natuurpunt af te stemmen. 

    In ieder geval staat het evenement hoog in de Willebroekse agenda, want er is een mooie paginavolle aankondiging in het gemeenteblad gepubliceerd.  
    De burgemeester heeft me reeds persoonlijk verzekerd van zijn komst!

    Langs onze kant plannen we om per telescoop 2 mensen te voorzien : 1 persoon om de telescoop te bedienen en uitleg te geven en 1 persoon om de ontsmetting uit te voeren wanneer nodig en de interne orde en afstand wat te bewaren. Meer details daarover tijdens de volgende vergadering met een heus circulatieplan en instructieset. In ieder geval zal de veiligheid van eenieder voorop staan!
     

Vervolgens  geeft de voorzitter  het woord aan onze gastspreker Thierry Duynslaeger

Hij is leraar Aardrijkskunde en werkte een aantal jaren als medewerker aan het planetarium in Brussel.
De voordracht bestaat uit twee delen: een theoretische sessie en een praktische sessie:

  • Thierry  begint zijn voordracht met de projectie van het o zo bekende HR-diagram en overloopt de verschillende assen met aanduiding van temperatuur en lichtkracht. 
    De hoofdreeks, gevormd door 90% van de sterren,  loopt van linksboven, met de blauwe reuzen, naar rechtsonder waar de rode dwergen zich bevinden. Links onderaan bevinden zich de witte dwergen, rechts bovenaan bevinden zich de rode reuzen. 
    Hij overloopt ook de verschillende spectraalklassen en belicht de B-V index. Hierbij wordt de magnitude van het object achtereenvolgens door een B filter (gevoelig voor blauw licht) en een V filter (gevoelig voor zichtbaar licht) bepaald. Het verschil is de B-V index.
    Vervolgens komt de levensloop van de sterren ter sprake, van moleculaire wolk tot protoster, en ook het levenseinde van de verschillende sterren, telkens geprojecteerd op het HR-diagram.
  • Na de pauze komt het praktische deel.
    Vooraf had hij gevraagd het programma "Fotometrie van sterrenhopen met Salsa J" te downloaden op de laptop. Met behulp van twee foto's van NGC 957 (open sterrenhoop in Perseus), één met B-filter en één met V-filter worden de data van enkele sterren in een rekenblad gezet waarna een HR-diagram geplot wordt. 
    Een minieme hoofdreeks die in het diagram verschijnt, geeft je meteen een inzicht in de ouderdom/levensfase van de gefotografeerde sterren. Een praktische oefening die je thuis zelf ook kan uitvoeren!
    Zo maken we kennis met de aanpak van professionele astronomen.
     

Bijlages

Powerpoints : 

·      Fotometrie van sterrenhopen met SalsaJ

·      Hertzsprung-Russelldiagram

    

Reageer